Tạo cơ sở dữ liệu kỹ thuật số bảo vệ di sản hoạt hình Mexico

Một trong những tính năng nổi bật của lễ hội năm nay là chương trình Khảo cổ Mexico của Annecy. Hợp tác với Filmoteca UNAM của Mexico, Annecy đã tổ chức một buổi hồi tưởng lịch sử về các bộ phim hoạt hình Mexico được sản xuất từ năm 1935 đến 1982. Trong giai đoạn này, mặc dù quá trình sản xuất không liên tục nhưng các tác phẩm thường xuyên đề cập đến các chủ đề chính trị và văn hóa rất đa dạng và hợp thời.

Chương trình được tạo ra để giới thiệu các tác phẩm lịch sử và thử nghiệm phản án phạm vi đáng kinh ngạc hiện có trong lịch sử sản xuất phim hoạt hình Mexico, bao gồm cột mốc đáng chú ý như phim ngắn tài liệu đầu tiên do một phụ nữ thực hiện và phim hoạt hình đầu tiên do máy tính tạo ra.

Năm 2022, sau khi có thông báo rằng Mexico sẽ là quốc gia khách mời của Annecy 2023, phía ban tổ chức đã tạo ra một kho lưu trữ kỹ thuật số các tác phẩm hoạt hình của nước này để trình chiếu tại liên hoan phim. Sau khi chương trình kết thúc, những người chịu trách nhiệm quản lý chương trình có nhiều kế hoạch tham vọng hơn để tiếp tục số hóa đồng thời khôi phục nhiều bộ phim đã bị lãng quên trong nhiều thập kỷ.

Chương trình Khảo cổ Mexico do nghệ sĩ thị giác Tania de Leon phụ trách và người đứng đầu sáng kiến lưu trữ là Ana Cruz. Một cuộc phỏng vấn đã diễn ra để tìm hiểu về các sáng kiến lớn hơn đang được thực hiện nhằm bảo tồn lịch sử hoạt hình của Mexico.

Điều gì đã truyền cảm hứng cho việc số hóa những tác phẩm hoạt hình kinh điển này?

Anna Cruz: Phần lớn nguồn cảm hứng đến từ việc các chương trình sẽ được trình bày tại Annecy. Khi thực hiện công việc này, nhóm nhận ra rằng cần phải số hóa một số phim ngắn quan trọng trong lịch sử của Mexico và tầm quan trọng của việc tạo một bộ sưu tập hoạt hình cho các lập trình viên, nhà nghiên cứu và chuyên gia khác trong ngành.

Đâu là tiêu chí để tuyển chọn phim vào danh sách?

Tania de León: Điều tôi cân nhắc khi chọn phim là sự đa dạng. Tôi không muốn chỉ tập trung vào một thể loại hoạt hình, vì vậy tôi đảm bảo chọn nhiều loại phim khác nhau, cả về chủ đề lẫn kỹ xảo. Bước đầu là xem những tài liệu có sẵn và dựa trên đó, chúng tôi đã mang đến một số lựa chọn thú vị.

Một trong những bộ phim chúng tôi chọn là Paco Perico in Premiere (1935), đây là một trong những tác phẩm lâu đời nhất về phim giải trí. Sau đó, chúng ta có Cronicas del Caribe (1982) và La Persecusión de Pancho Villa (1978), cả hai đều mang nội dung chính trị. El Compa Clodomiro y el Capitalismo (1981) cũng thuộc thể loại này, trong khi Juarez (1972) mô tả cuộc đời của Benito Juarez (phiên bản dành cho khán giả trẻ).

Một bộ phim độc đáo khác mà chúng tôi chọn là Punto, Línea y Simetría (1976) - tác phẩm trừu tượng do máy tính tạo ra nhưng không được chiếu từ những năm 1970. Cuối cùng, chúng ta có Y si eres mujer (1976), bộ phim hoạt hình đầu tiên do một phụ nữ Mexico thực hiện. Do đó, tiêu chí chọn phim của tôi là: đa dạng về phong cách và thể loại hoạt hình, sự sẵn có của chất liệu và ý nghĩa lịch sử của phim.

Paco Perico en premier, Director: Andrade Vergara

Bạn có thể chia sẻ thêm về quá trình số hóa đang diễn ra không?

De Leon: Filmoteca UNAM, chịu trách nhiệm bảo tồn và khôi phục các bộ phim lịch sử của Mexico - đóng vai trò quan trọng trong bảo tồn kỹ thuật số những bộ phim này, đặc biệt là cho Liên hoan Annecy. Hiện tại, mặc dù trọng tâm là số hóa các bộ phim nhưng nhóm giám tuyển của chúng tôi nhận thức được tầm quan trọng của việc khôi phục phim hoạt hình Mexico.

Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ khám phá cả khả năng khôi phục các bộ phim hoạt hình này, đảm bảo bảo tồn và đưa chúng về gần với phiên bản gốc. Vì vậy, quy trình số hóa do Filmoteca UNAM thực hiện là rất quan trọng đối với việc bảo quản và khả năng tiếp cận của các tác phẩm, đồng thời nhóm phụ trách của chúng tôi cam kết tiếp tục nỗ lực khôi phục các bộ phim hoạt hình Mexico trong tương lai.

Bạn nghĩ sẽ mất bao lâu để hoàn thành cơ sở dữ liệu này?

Cruz: Nhóm giám tuyển đã làm việc từ tháng 9/2022 đến nay với công việc biên soạn lịch sử. Trong 6 tháng tới, chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc để tạo cơ sở dữ liệu cùng với thư viện phim UNAM và chẩn đoán các phim ngắn cần số hóa. Trong tương lai, chúng tôi sẽ tìm cách thực hiện công việc phục hồi các tác phẩm này.

Liệu có cách nào để người dân Mexico có thể truy cập những bộ phim được khôi phục trong tương lai không?

Cruz: Sau Annecy, chúng tôi sẽ tìm không gian để trưng bày các sản phẩm được tạo ra trong sự kiện. Một trong những lễ hội đầu tiên là Pixetal sẽ được tổ chức vào tháng 9. Việc hoàn thành cơ sở dữ liệu sẽ giúp khán giả nhanh chóng truy cập được nội dung và thông tin quan trọng.

Mỗi bộ phim đều là kho báu nhưng theo bạn, đâu là tác phẩm chứa đựng ý nghĩa lịch sử đặc biệt?

De Leon: Mặc dù tất cả bộ phim trong danh sách đều có ý nghĩa quan trọng nhưng tôi muốn nêu bật 2 tựa phim đặc biệt quan trọng vì những đóng góp độc đáo mà chúng mang lại. Đầu tiên là Y si eres mujer (1976) của Guadalupe Sánchez Sosa. Bộ phim mang tầm quan trọng đặc biệt vì nó đại diện cho công việc của nữ giới trong ngành sản xuất phim hoạt hình, vốn thường không được công nhận và ít được đại diện.

Điều quan trọng là phải làm sáng tỏ lịch sử hoạt hình ở Mexico và cho thấy những đóng góp của phái nữ. Y si eres mujer như một lời nhắc nhở rằng phụ nữ đã tham gia vào cả ngành công nghiệp làm phim độc lập, tên tuổi và các tác phẩm của họ xứng đáng được công nhận và đánh giá cao.

Tác phẩm còn lại là Punto Línea y Simetría (1976) của Gerardo Lastra và Héctor Carranza. Bộ phim giữ vị trí độc nhất trong cuộc tuyển chọn vì nó có thể được coi là bộ phim trừu tượng kỹ thuật số đầu tiên của Mexico. Ý nghĩa của nó nằm ở việc khám phá các hình ảnh trừu tượng được tạo ra thông qua các phương tiện kỹ thuật số mang tính đột phá vào thời điểm đó.

Punto, línea, simetría, Directors: Gerardo León Lastra, Héctor carranza

Punto Línea y Simetría thể hiện tinh thần đổi mới và thử nghiệm trong hoạt hình Mexico, vượt qua ranh giới của sự thể hiện nghệ thuật. Bằng cách này, chúng tôi mong muốn công nhận vai trò tiên phong của nó trong hoạt hình trừu tượng kỹ thuật số ở Mexico và tác động lâu dài đối với sự phát triển của loại hình nghệ thuật này.