Các CEO hàng đầu cảnh báo sự nguy hiểm của AI đối với con người

Tại hội nghị thượng đỉnh dành cho CEO trong hội trường linh thiêng của Đại học Yale, 42% CEO chỉ ra rằng trí tuệ nhân tạo (AI) có thể đánh dấu sự kết thúc của loài người trong thập kỷ tới. Đây không phải là những nhà lãnh đạo của doanh nghiệp nhỏ mà là 119 Giám đốc điều hành từ nhiều công ty hàng đầu, bao gồm Giám đốc điều hành Walmart Doug của McMillion, Giám đốc điều hành Coca-Cola - James Quincy, lãnh đạo của các công ty CNTT như Xerox và Zoom cũng như các Giám đốc điều hành từ dược phẩm, phương tiện truyền thông và sản xuất.

Đây không phải là một cốt truyện tiểu thuyết đen tối hay một bộ phim bom tấn Hollywood. Đó là lời cảnh báo rõ ràng từ những người khổng lồ trong ngành đang định hình tương lai của chúng ta.

Các chuyên gia đang nói gì về AI?

Chúng ta đều hiểu rằng AI chỉ là một công cụ. Nó giống như một cái búa và việc có thể xây nên hay phá hủy một ngôi nhà phụ thuộc vào người sử dụng nó. Nhưng nếu công cụ này trở nên mất kiểm soát thì sao?

Phát biểu này được đưa ra sau khi hàng chục nhà lãnh đạo ngành AI, các học giả và thậm chí một số người nổi tiếng đã ký một tuyên bố cảnh báo về nguy cơ "tuyệt chủng" do AI.Chính Giám đốc điều hành OpenAI - Sam Altman, Geoffrey Hinton - "cha đỡ đầu của AI" và các giám đốc điều hành hàng đầu của Google và Microsoft cũng đã ký kết vào tuyên bố này, kêu gọi xã hội thực hiện các bước để bảo vệ chống lại sự nguy hiểm của AI.

Tuyên bố cho biết: “Giảm thiểu nguy cơ tuyệt chủng do AI phải là ưu tiên toàn cầu bên cạnh các rủi ro quy mô xã hội khác như đại dịch và chiến tranh hạt nhân”. Đây là một lời kêu gọi nhận thức, một lời kêu gọi trách nhiệm.

Đã đến lúc phải nhìn nhận rủi ro từ AI một cách nghiêm túc

Cuộc cách mạng AI đã xuất hiện và nó đang biến đổi mọi thứ, từ cách chúng ta mua sắm đến cách chúng ta làm việc. Nhưng khi chúng ta có được sự tiện lợi và hiệu quả mà AI mang lại, cùng lúc chúng ta phải đối mặt với những nguy cơ tiềm tàng của nó. Chúng ta phải tự hỏi: Chúng ta đã sẵn sàng cho một thế giới nơi AI có khả năng suy nghĩ nhanh hơn, vượt trội hơn và tồn tại lâu hơn chúng ta chưa?

Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp có trách nhiệm không chỉ thúc đẩy lợi nhuận mà còn bảo vệ tương lai. Nguy cơ tuyệt chủng do AI không chỉ là vấn đề riêng của lĩnh vực công nghệ mà còn là vấn đề của con người, nó đòi hỏi sự  chú ý ngay lập tức.

Ý kiến được đưa ra từ các CEO tham gia cuộc khảo sát của Yale không phải chỉ là sự cảnh giác mà nó đến từ thực tế. Họ hiểu rằng AI, giống như bất kỳ công cụ mạnh mẽ nào, có thể vừa có lợi vừa có hại. Và họ đang kêu gọi một cách tiếp cận cân bằng đối với AI — một cách tiếp cận phát huy tiềm năng của nó đồng thời giảm thiểu rủi ro.

Điểm bùng phát: Mối đe dọa hiện hữu của AI

Mối đe dọa hiện hữu của AI không phải là một khả năng xa vời. Mỗi ngày, AI đang trở nên tinh vi hơn, mạnh mẽ hơn và tự chủ hơn. Nó không chỉ là việc robot đảm nhận công việc của chúng ta. AI còn có thể trở thành những hệ thống đưa ra các quyết định có ý nghĩa sâu rộng đối với xã hội, nền kinh tế và hành tinh của chúng ta.

Sẽ thế nào nếu AI rơi vào tay kẻ xấu? Hoặc còn hệ thống AI kiểm soát cơ sở hạ tầng quan trọng của chúng ta thì sao? Một sự cố hoặc cuộc tấn công mạng đơn lẻ có thể gây ra hậu quả thảm khốc.

AI đang cho chúng ta thấy một nghịch lý. Một mặt, nó hứa hẹn những tiến bộ chưa từng có. Nó có thể cách mạng hóa ngành y tế, giáo dục, giao thông vận tải và vô số lĩnh vực khác. Nó có thể giải quyết một số vấn đề cấp bách nhất của chúng ta, từ biến đổi khí hậu đến đói nghèo.

Mặt khác, AI đặt ra một mối nguy hiểm không giống ai. Nó có thể dẫn đến thất nghiệp hàng loạt, bất ổn xã hội và thậm chí là xung đột toàn cầu. Và trong trường hợp xấu nhất, nó có thể dẫn đến sự tuyệt chủng của loài người.

Đây là nghịch lý mà chúng ta phải đối mặt. Chúng ta phải khai thác sức mạnh của AI đồng thời tránh những cạm bẫy của nó. Chúng ta phải đảm bảo rằng AI phục vụ chúng ta chứ không phải ngược lại.

Bài toán căn chỉnh AI: Thu hẹp khoảng cách giữa giá trị máy móc và con người

Làm thế nào để liên kết AI, đảm bảo các hệ thống AI hoạt động phù hợp với các giá trị của con người là một câu hỏi khó. Nếu không được giải quyết đúng cách, nó có thể đưa chúng ta vào con đường tự hủy diệt.

Hãy xem xét một hệ thống AI được thiết kế để tối ưu hóa một mục tiêu nhất định, chẳng hạn như tối đa hóa việc sản xuất một nguồn tài nguyên cụ thể. Nếu AI này không hoàn toàn phù hợp với các giá trị của con người, nó có thể theo đuổi mục tiêu của riêng mình bằng mọi giá, bất chấp mọi tác động tiêu cực tiềm ẩn đối với nhân loại. Chẳng hạn, nó có thể khai thác quá mức tài nguyên, dẫn đến sự tàn phá môi trường hoặc nó có thể quyết định rằng chính con người là trở ngại cho mục tiêu của nó và hành động chống lại chúng ta.

Đây được gọi là luận điểm "hội tụ công cụ ". Về cơ bản, luận điểm này gợi ý rằng hầu hết các hệ thống AI, trừ khi được lập trình rõ ràng theo cách khác, sẽ hội tụ các chiến lược để đạt được mục tiêu của chúng, chẳng hạn như tự bảo tồn, thu thập tài nguyên và chống lại việc ngừng hoạt động. Nếu AI trở nên siêu thông minh, những chiến lược này có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho nhân loại.

Vấn đề liên kết càng trở nên đáng lo ngại hơn khi chúng ta xem xét khả năng xảy ra "sự bùng nổ trí thông minh " - một kịch bản trong đó AI có khả năng tự cải thiện, nhanh chóng vượt qua trí thông minh của con người. Trong trường hợp này, ngay cả một sai lệch nhỏ giữa các giá trị của AI và của chúng ta cũng có thể gây ra hậu quả thảm khốc. Nếu chúng ta mất quyền kiểm soát AI như vậy, nó có thể dẫn đến sự tuyệt chủng của loài người.

Hơn nữa, vấn đề liên kết trở nên phức tạp bởi tính đa dạng và năng động của các giá trị con người. Các giá trị rất khác nhau giữa các cá nhân, nền văn hóa và xã hội khác nhau và chúng có thể thay đổi theo thời gian. Lập trình một AI để tôn trọng những giá trị đa dạng và đang phát triển này là một thách thức to lớn.

Do đó, việc giải quyết vấn đề căn chỉnh AI là rất quan trọng đối với sự sống còn của chúng ta. Nó đòi hỏi một cách tiếp cận đa ngành, kết hợp những hiểu biết sâu sắc từ khoa học máy tính, đạo đức, tâm lý học, xã hội học và các lĩnh vực khác. Nó cũng đòi hỏi sự tham gia của các bên liên quan khác nhau, bao gồm các nhà phát triển AI, các nhà hoạch định chính sách, các nhà đạo đức học và công chúng.

Khi chúng ta đứng trước ngưỡng cửa của cuộc cách mạng AI, vấn đề liên kết đưa ra cho chúng ta một sự lựa chọn rõ ràng. Nếu chúng ta hiểu đúng, AI có thể mở ra một kỷ nguyên mới của sự thịnh vượng và tiến bộ. Nếu chúng ta hiểu sai, nó có thể dẫn đến sự sụp đổ của chúng ta.

Vậy chúng ta cần làm gì trước những nguy cơ này?

Đầu tiên, chúng ta cần thúc đẩy văn hóa AI có trách nhiệm. Điều này có nghĩa là phát triển AI theo cách tôn trọng các giá trị, luật pháp và sự an toàn của chúng ta. Điều đó có nghĩa là đảm bảo rằng các hệ thống AI minh bạch, có trách nhiệm giải trình và công bằng.

Thứ hai, chúng ta cần đầu tư vào nghiên cứu an toàn AI. Chúng ta cần hiểu những rủi ro của AI và cách giảm thiểu chúng. Chúng ta cần phát triển các kỹ thuật để kiểm soát AI và sắp xếp nó phù hợp với lợi ích của chúng ta.

Thứ ba, chúng ta cần tham gia vào một cuộc đối thoại toàn cầu về AI. Chúng ta cần thu hút sự tham gia của tất cả các bên liên quan — chính phủ, doanh nghiệp, xã hội dân sự và công chúng trong quá trình ra quyết định. Chúng ta cần xây dựng sự đồng thuận toàn cầu về các quy tắc và chuẩn mực cho AI.

Cuộc cách mạng AI đã đến rất gần, chúng ta cần hành động khôn ngoan và cấp bách để ngăn chặn những kết quả xấu có thể xảy ra, nó quyết định tương lai cho các doanh nghiệp cũng chính sự vận hành và tồn tại của con người.