Hàng năm, công ty tư vấn Boston Consulting Group (BCG) đều thực hiện khảo sát và công bố xếp hạng Top các công ty sáng tạo nhất thế giới. Năm nay, BCG đã thực hiện khảo sát với hơn 1.000 giám đốc về đổi mới sáng tạo dựa trên 4 tiêu chí sau:

• Tư duy toàn cầu: Số lượng bầu chọn từ các giám đốc về đổi mới sáng tạo toàn cầu.
• Đánh giá của giám đốc cùng ngành: Số lượng bầu chọn từ các giám đốc cùng ngành.
• Thay đổi trong ngành: Chỉ số đa dạng với sự bầu chọn từ nhiều ngành khác nhau.
• Giá trị tạo ra: Tổng lợi nhuận mang lại cho cổ đông trong 3 năm (từ tháng 1/2020 - tháng 12/2022).

Báo cáo của BCG nêu bật 50 công ty sáng tạo hàng đầu, vượt trội so với Chỉ số MSCI World về lợi nhuận của cổ đông 3,3% điểm mỗi năm. Nếu Apple, Tesla, Amazon đảm bảo 3 vị trí đứng đầu thì đại diện châu Âu có vẻ khan hiếm hơn khi chỉ có Siemens là công ty EU duy nhất lọt vào top 20.

Trong năm 2023, hãng công nghệ Apple tiếp tục dẫn đầu bảng xếp hạng năm thứ 4 liên tiếp. Đứng vị trí thứ 2 là hãng xe điện nổi tiếng Tesla. Năm nay, công ty của tỷ phú Tesla đã tăng 3 bậc so với năm 2022.

Kế tiếp Tesla là sàn thương mại điện tử hàng đầu thế giới Amazon. Các vị trí tiếp theo lần lượt thuộc về Alphabet (Google), Microsoft, công ty công nghệ y tế Moderna. Tuy nhiên, Tập đoàn Samsung của Hàn Quốc chỉ đứng vị trí thứ 7 và tụt một bậc so với năm 2022. 

Bảng xếp hạng 2023 còn có sự góp mặt của 4 công ty mới là: ByteDance - công ty mẹ của TikTok(vị trí 45), Nvidia (vị trí 15), Panasonic (vị trí 46) và Zalando (vị trí 25).

BCG đã bổ sung thêm bối cảnh về một số công ty trong báo cáo của mình, bao gồm công ty Bosch của Đức (nằm ở vị trí thứ 37). Theo BCG, công ty kỹ thuật và công nghệ này có một tổ chức R&D (nghiên cứu và phát triển) toàn cầu gồm 84.800 nhân viên tại 130 địa điểm. Bosch cũng đã duy trì chi tiêu cho R&D ở mức từ 7,6% - 8,2% từ 2018 - 2021.

Vào năm 2021, Samsung chi hơn 17 tỷ USD (xấp xỉ 9% doanh thu hàng năm) cho R&D và trở thành một trong những tập đoàn chi nhiều nhất thế giới cho việc đổi mới sáng tạo. Năm 2022, Samsung cũng đã được cấp 6.300 bằng sáng chế Hoa K, được đánh giá là công ty có bằng sáng chế nhiều nhất trên thế giới.

Bảng xếp hạng cũng cho thấy, các công ty sáng tạo không chỉ thuộc lĩnh vực về công nghệ. Đơn cử như McDonald's xếp vị trí 34, thương hiệu này đã được BCG nhận xét là đơn vị đi đầu trong ngành nhà hàng về đổi mới công nghệ và đầu tư".

Gần đây McDonald đã mua lại Apprente - công ty khởi nghiệp phát triển các công nghệ dựa trên giọng nói và Dynamic Yield, một công ty chuyên tạo ra các trải nghiệm trực tuyến có thể tùy chỉnh. McDonald's hướng đến việc tận dụng những công nghệ này để cải thiện thời gian đặt hàng và mang đến cho khách hàng những lựa chọn tốt hơn.

Hiện, hãy xem xét thứ hạng qua một lăng kính khác chính là quốc tịch. Biểu đồ sau đây sẽ so sánh sự phân chia quốc gia của bảng xếp hạng năm 2013 và 2023. Trung Quốc và Mỹ là 2 quốc gia duy nhất đã tăng thị phần từ năm 2013, đẩy các công ty từ các nước châu Âu như Đức, Anh và Ý ra khỏi thị trường. 

Với tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc, có khả năng các ông ty thuộc đất nước tỷ dân sẽ tiếp tục xuất hiện nhiều hơn trong bảng xếp hạng của BCG trong tương lai. Cho đến nay, công ty sáng tạo mạnh nhất của Trung Quốc là Huawei (với vị trí thứ 8 trong bảng xếp hạng) đã lọt vào danh sách 50 công ty hàng đầu hàng năm kể từ năm 2014 (xếp ở vị trí thứ 50).

Danh sách đã có nhiều thay đổi theo thời gian, bao gồm cả những công ty mới trước đây không được xếp hạng trong Top 50 và những công ty trở lại sau một thời gian vắng bóng. Nhưng bảng xếp hạng hàng năm cho thấy tính liên tục cũng như tính năng động: nhiều công ty được công nhận đặc biệt sáng tạo vì những thành tích mới từ năm này qua năm khác. Điều này cung cấp bằng chứng rõ ràng rằng các công ty được trang bị các công cụ đổi mới hiệu quả nhất luôn biết cách dẫn đầu cuộc chơi sáng tạo.

Trong báo cáo đổi mới sáng tạo đầu tiên, BCG nhận thấy các công ty cần quản lý quá trình đổi mới theo cách tích hợp bởi vì những gì xảy ra ở một khu vực thường có tác động tới những nơi khác. Hơn nữa, toàn cầu hóa và những phát triển gần đây trong công nghệ đã khuếch đại cả những thách thức và cơ hội liên quan đến sáng tạo.

Hiện nay, các công ty coi việc đầu tư vào đổi mới rất quan trọng, đây là sự khác biệt đáng chú ý so với cách tiếp cận của họ trong cuộc khủng hoảng năm 2008.

Trong sự suy thoái kinh tế năm 2009, chỉ có 58% công ty lên kế hoạch tăng chi tiêu với 15% dự kiến sẽ cắt giảm đầu tư đổi mới. Nhưng ngày nay, 66% công ty có kế hoạch tăng chi tiêu, nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của đổi mới trong thế giới doanh nghiệp. 

Các nhà lãnh đạo nỗ lực tạo sự sáng tạo trong các đổi mới về sản phẩm, quy trình và mô hình kinh doanh, xây dựng khả năng phục hồi trước sự bất ổn của nền kinh tế. Nhiều công ty tận dụng AI, tương tác với các đối tác bên ngoài và thúc đẩy đổi mới kỹ thuật số.

Hoa Kỳ tiếp tục là Quốc gia thống trị khả năng sáng tạo khi 6 vị trí đầu tiên trong danh sách đều là các công ty có trụ sở đặt tại đất nước này. BYD của Trung Quốc là minh chứng cho vai trò ngày càng mở rộng của châu Á trong đổi mới sáng tạo, trở lại ấn tượng để giành vị trí thứ 9 trên bảng xếp hạng.

Tuy nhiên, sự thiếu vắng của các công ty châu Âu nêu bật nhu cầu cấp thiết của EU trong việc xây dựng một hệ sinh thái tập trung vào đổi mới hơn nữa. Mặc dù sở hữu tiềm năng tạo ra những nhà lãnh đạo đổi mới toàn cầu, châu Âu dường như ngày càng bị lu mờ bởi các đối tác của Hoa Kỳ và châu Á.

Trước những bất ổn kinh tế chưa từng có, sự đổi mới đã nổi lên như một yếu tố quan trọng đối với các doanh nghiệp đang tìm cách phát triển thịnh vượng và duy trì lợi thế cạnh tranh. Vào năm 2023, 79% công ty cho biết đổi mới sáng tạo là 1 trong 3 ưu tiên hàng đầu của họ. Sự nhấn mạnh cao độ vào đổi mới sáng tạo đã thúc đẩy đầu tư tăng đột biến, khiến 66% công ty lên kế hoạch tăng chi tiêu. Đáng chú ý, 42% số công ty này có ý định tăng vốn đầu tư lên hơn 10%.

Tương tự Top 50 trong 5 năm qua, hơn một nửa số công ty trong danh sách có trụ sở chính tại Bắc Mỹ. Trong khi đó, châu Âu đang dần tuột mất địa vị khi chứng kiến các công ty đại diện khu vực tụt hạng trên bảng xếp hạng. 

Theo nghiên cứu, khoảng trống mà châu Âu để lại đang được lấp đầy bởi các công ty châu Á. Từ 2018 - 2022, khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã chứng kiến số công ty đại diện tăng hạng và vượt nhiều tên tuổi đến từ châu Âu.

Trong nghiên cứu của mình, các chuyên gia tư vấn cũng cố gắng làm sáng tỏ cách các nhà đổi mới hàng đầu tạo nên sự khác biệt so với phần còn lại.

Rõ ràng, các nhà lãnh đạo trưởng thành hơn trong cách quản lý sáng tạo. Điều này đúng với tất cả các khía cạnh và giai đoạn của vòng đời đổi mới, từ chiến lược và quản trị đến quản lý, tài trợ và thực hiện dự án. Tuy nhiên, vẫn còn "tiềm năng cải thiện đáng kể", chủ yếu trong các lĩnh vực quản lý kênh và quản lý danh mục đầu tư.

Một lĩnh vực khác mà nhiều công ty sáng tạo vượt trội so với công ty cùng ngành là môi trường, xã hội và quản trị (viết tắt là ESG). Theo BCG, gần 80% trong số 50 công ty đổi mới đủ tiêu chuẩn là công ty hàng đầu về tính bền vững và ESG.

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, gần 90% trong số 50 công ty hàng đầu có điểm ESG ở mức cao nhất trong điểm chuẩn mới nhất của Refinitiv. Theo BCG, các yếu tố khác có thể được liên kết với hiệu suất đổi mới là văn hóa đổi mới mô hình kinh doanh (liên tục); khả năng sử dụng những hiểu biết dựa trên dữ liệu để định hình chiến lược và đưa ra quyết định; sự trưởng thành trong việc mở rộng quy mô đổi mới để tiếp thị nhanh chóng và sử dụng các phương tiện bên ngoài như quan hệ đối tác của công ty. 

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã nổi lên như một động lực sáng tạo với 61% công ty đầu tư vào AI và học máy, cao hơn 15 điểm phần trăm so với đầu tư vào robot và tự động hóa quy trình. Khoảng 83% công ty đã triển khai AI cho các trường hợp sáng tạo và 45% biến những điều này thực sự thành tác động kinh doanh. Các công ty đầu tư vào AI được coi là những cường quốc tạo ra ý tưởng, sản xuất nhiều hơn 5 lần ý tưởng và gấp đôi sản phẩm khả thi tối thiểu so với các công ty khác.

Justin Manly, giám đốc điều hành BCG, đối tác và đồng tác giả của báo cáo nhấn mạnh mối liên hệ chặt chẽ giữa đổi mới, tăng trưởng và lợi thế. Ông tuyên bố rằng các công ty ưu tiên đổi mới và sẵn sàng hành động sẽ tiếp tục mở rộng vị trí dẫn đầu và mang lại lợi nhuận vượt trội. Michael Ringel, giám đốc điều hành BCG, đối tác cấp cao và đồng tác giả, cho biết thêm rằng những nhà đổi mới tốt nhất tạo ra một chu trình tự củng cố, có đạo đức, với AI là một ví dụ điển hình. AI giúp tạo ra nhiều ý tưởng hơn nữa, do đó tạo ra động lực và lợi thế cạnh tranh chuyển đổi trong lĩnh vực sáng tạo.

Một lần nữa, chúng ta thấy các công ty sáng tạo nhất tạo ra lợi nhuận cho cổ đông lớn hơn, đồng thời có thể xây dựng khả năng phục hồi và lợi thế thông qua sáng tạo. Một nhóm các công ty mới nổi đang tiến xa hơn nữa khi đặt sự đổi mới lên hàng đầu, thậm chí coi sáng tạo là trung tâm trong các chiến lược tăng trưởng trong tương lai. Một số công ty sẵn sàng phân bổ 1/3 chi tiêu cho việc phát triển các sáng tạo đột phá.

Khảo sát toàn cầu năm 2023 của BCG đã nêu bật những lợi thế của sự sáng tạo cách các công ty đứng đầu sử dụng công cụ quan trọng như M&A, lập kế hoạch danh mục đầu tư và AI. Mục tiêu của họ là tập trung vào công nghệ, quy trình đổi mới hoặc thu hút các nhà lãnh đạo và nhân viên giàu năng lực. Họ cũng có nhiều khả năng phối hợp hoặc tham gia vào các hệ sinh thái, tương tác với các đối tác bên ngoài và thậm chí cả đối thủ cạnh tranh về đổi mới.

Các công ty thúc đẩy đổi mới kỹ thuật số với sự thiên vị dành cho các sản phẩm kỹ thuật số mới, hợp tác linh hoạt, cải thiện thông tin chi tiết về khách hàng và tiếp thị. Họ hiểu rằng quản trị và quản lý danh mục đầu tư hiệu quả, đặc biệt về tính minh bạch của dữ liệu, là chìa khóa để thúc đẩy tác động.

Bảng xếp hạng các công ty sáng tạo hàng năm của BCG đã xác định chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển, đầu tư có tư duy tiến bộ trong thời kỳ suy thoái, áp dụng phương pháp linh hoạt và tinh gọn, cũng như văn hóa con người và nhân tài coi sáng tạo là chìa khóa thành công.